مقدمه
معمولاً کتابهائی که توسط انتشارات Quality Chess منتشر می‌شوند از کیفیت خوبی برخوردارند (در واقع نام ناشر بی‌دلیل نیست!) کتاب نه تنها در محتوا بلکه در ظاهر نیز کیفیت بالائی دارد. حتی در مورد این کتاب می‌توان گفت که اندکی استاندارد تهیه کتاب توسط ناشر ارتقا نیز یافته است.
در تهیه این کتاب از روش نوینی استفاده شده و استاد بزرگ یاکوب آگارد در تهیه متن و پردازش موضوع کتاب نقش موثری ایفا کرده است.
اجازه دهید به متن کتاب مراجعه کرده و از زبان خود آگارد بخوانیم:
«در واقع در این کتاب نقش من به عنوان نویسنده شبیه روح است! پوزیسیون‌ها رو بررسی کردم، در مورد آنان از گلفاند سوال پرسیدم و سپس همه مطالب تهیه شده را تایپ و آماده قرار دادن در متن کتاب کرده‌ام. در واقع در نتیجه تهیه کتاب‌های بسیار دیگر شطرنجی‌ام در این کار خبره شده‌ام و در نتیجه کتاب دارای استحکام ساختاری فوق‌العاده موثری است و دقیقاً همان کاری را کرده‌ام که از من خواسته شده بود!
گرچه بخش اعظم کاری که برای تهیه و تالیف کتاب باید انجام شود همین موارد است امّا مهمترین عنصر آن که همانا ایده کتاب و دلایل وجودی آن است متعلق به گلفاند است نه من!
مدت زیادی بود که آرزوی مشارکت در پروژه‌ای شبیه به این را داشتم. به عنوان یک استاد بزرگ متوجه نکات موجود در بازی اساتید بزرگ دنیا هستم امّا میزان درک من از بازی حقیقتاً مشابه نایب قهرمان شطرنج جهان نیست. در واقع قصد داشتم از مهارتم در نوشتن و استخراج نکات ظریف و درونی او به عنوان یک مربی استفاده کرده و شیوه تفکر عمیق او را کشف و برای دیگران بازگو کنم، اتفاقی که شاید اگر خود او این کتاب را تهیه می‌کرد رخ نمی‌داد!
درک این «نکات بدیهی» بود که مرا شیفته این پروژه کرد. هر وقت نکته‌ای از نظر گلفاند کاملاً بدیهی به نظر می‌رسید خوب می‌دانستم که در مورد بسیاری دیگر از خوانندگان این‌طور نخواهد بود! و به همین دلیل با طرح پرسش‌های متعدد در مورد آن و توضیحات کاملاً آموزنده او موضوع کاملاً روشن می‌گشت. با این شیوه دو نفره، توانستیم فرآیند تفکر یک استاد بزرگ (و در این مورد خاص بوریس گلفاند) را در خلال تصمیم‌گیری در برابر یک پوزیسیون خاص و در یک تورنومنت را تشریح و به نمایش گذاریم. گلفاند برای کمک و روشن کردن مسائل بازی مدرن امروز و درک موضوع از بازی‌های آکیبا‌روبین‌اشتاین بهره فراوان برده است.»
کاملاً مشخص است که روبین‌اشتاین نقش اساسی در عملکرد گلفاند داشته است و این موضوع در شرح بازی‌های روبین‌اشتاین و شیوه یادگیری و الگوبرداری او نمایان است.
بخش بندی تصمیم‌گیری پوزیسیونی در شطرنج
فهرست موضوعی کتاب «تصمیم‌گیری پوزیسیونی در شطرنج» در پنچ بخش و به صورت زیر خلاصه شده است:
1) بازی به سبک آکیبا روبین‌اشتاین
2) شیوه اعمال فشار
3) برتری فضا
4) تبدیل انواع ساختار پیاده‌ای به یکدیگر و تغییر دینامیک طرح بازی ناشی از آن
5) تبدیل انواع برتری به یکدیگر
استرس به حریف
در کنار تحلیل دقیق پوزیسیون، توصیه‌های کاربردی مفیدی در سرتاسر کتاب ارائه شده است. به عنوان مثال با تغییر مسیر بازی و ایجادمسائل جدید در آن، استرس ثابتی به حریف وارد می‌شود، و یا زمانی که بازیکن تلاش دارد تا توجه حریف را منحرف کرده و سعی کند او را وادار به عملکردی در جهت اهداف خود سازد، این استرس رخ می‌دهد. توصیه بسیار کاربردی که گلفاند در بازی‌های خویش از آن بهره فراوان می‌برد.
گلفاند در کتاب قبلی خود که با نام «خاطره‌انگیزترین بازی‌هایم» تحلیل‌های عمیقی را ارائه کرده بود که اعتراف می‌کنم بسیاری از آنان را درک نکردم، اما در کتاب «تصمیم‌گیری پوزیسیونی» و با کمک توضیحات تشریحی متن کتاب موضوعات بسیار قابل درک و فهم هستند. شاید این موضوع به دلیل حضور آگارد در تهیه کتاب باشد که بسیار کارساز بوده است.
منابع
مطالعه کتاب برای بازیکنانی در سطح ریتینگ 1800 الی 2200 توصیه می‌شود گرچه بازیکنان سطوح پائین‌تر نیز از آن بهره خواهند برد.
نوشته بوریس گلفاند
نویسنده مقاله: محمّد خیرخواه
منبع: کانال منابع آموزشی شطرنج