مقدمه
هر شطرنج‌بازی دیدگاه و عادات خاص خود را در مورد تمرین و بهبود بازی دارد. چیزی که برای یک بازیکن قدرتمند مؤثر است، ممکن است برای دیگری بی‌فایده باشد و برعکس. شما باید سبک بازی خود را به‌دقت تحلیل کنید و برنامه تمرینی شخصی‌سازی شده‌ای بسازید که به شما در افزایش سطح عملکردتان کمک کند. با این حال، اگرچه ساعات صرف شده برای تمرین بیشترین تأثیر را در افزایش ریتینگ شما دارد، اما عوامل دیگری نیز در این مسیر مؤثر هستند. داشتن یک سبک زندگی سالم و منظم از اهمیت بالایی برخوردار است و عملکرد کلی شما را در مسابقات بهبود می‌بخشد.
در ادامه به بررسی برخی از عادت‌ها و استراتژی‌هایی می‌پردازیم که استادان شطرنج برای آماده‌سازی خود برای مسابقات و ارتقای سطح بازی‌شان به کار می‌گیرند و می‌تواند برای شما نیز مفید باشد.
۱۰ راز موفقیت اساتید بزرگ شطرنج
۱. دانش و شهود انباشته
یک استاد می‌تواند تشخیص دهد که چه زمانی آماده‌سازی حریف، به‌ویژه بازیکنان کم‌تجربه‌تر، در مقابل او قرار می‌گیرد. در چنین مواقعی، دانش انباشته او به وی اجازه می‌دهد تا کمی ترتیب حرکات را تغییر دهد یا یک خط کاملاً متفاوت را بازی کند. یک استاد قوی شطرنج معمولاً قادر است انواع موقعیت‌ها را بازی کند و می‌داند که رویکرد صحیح برای ساختارهای مختلف چیست.
حتی اگر او نظریه حرکت به حرکت را نداند یا به خاطر نیاورد، می‌داند که ایده‌ها و طرح‌های کلی در پس گشایش‌ها و بازی کردن چیزی غیر از خطوط معمول او معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند.
۲. توانایی ایجاد فرصت در موقعیت‌های دشوار
شطرنج‌بازان قوی قدرت تخیل بالایی دارند و گاهی اوقات می‌توانند “از سنگ، آب بگیرند”. در موقعیت‌هایی که اکثر بازیکنان به تساوی رضایت می‌دهند، بازیکنان باتجربه ایده‌های جدیدی برای تحت فشار قرار دادن حریف خود پیدا می‌کنند.
۳. بازی “موذیانه” و هوشمندانه
از تجربه خودمان می‌توانیم بگوییم که بازیکنان بسیار قوی معمولاً از همان ابتدا به‌صورت تهاجمی “به گلوی شما نمی‌پرند”. به‌طور کلی، آن‌ها موقعیت را انعطاف‌پذیر نگه می‌دارند و سعی می‌کنند موقعیت خود را گام به گام بهبود بخشند.
آن‌ها می‌دانند که هرچه بازی طولانی‌تر باشد، شانس بیشتری برای کسب امتیاز کامل دارند. بازیکنان با تجربه کمتر معمولاً حتی یک خطای جزئی مرتکب می‌شوند که استادان در درازمدت از آن بهره‌برداری خواهند کرد.
۴. یادگیری مداوم و پویا
اساتید شطرنج معمولاً بازی‌های زیادی را برای بهبود درک کلی خود از شطرنج مشاهده و تحلیل می‌کنند.
آن‌ها نه تنها خطوطی را که در بازی‌های خود به کار می‌برند، بلکه انواع مختلفی از موقعیت‌ها را نیز بررسی می‌کنند. با درک نحوه بازی در طیف گسترده‌ای از موقعیت‌ها، آن‌ها می‌توانند در طول بازی انعطاف‌پذیر باشند و مهم‌تر از همه، غافلگیر کردن آن‌ها در پای میز شطرنج دشوار خواهد بود!
۵. درک ایده‌های پشت حرکات و گشایش‌ها
یک بازیکن قوی فقط در طول بازی حرکات را انجام نمی‌دهد، بلکه سعی می‌کند برنامه‌های به کار گرفته شده را درک و جذب کند. همین امر در مورد انتخاب گشایش‌های آن‌ها نیز صدق می‌کند. در حالی که آن‌ها نظریه خود را به خوبی می‌دانند، همچنین می‌دانند که چگونه پس از پایان فاز گشایش، بازی را ادامه دهند.
۶. آماده‌سازی گشایش دقیق و هدفمند
یک استاد بزرگ در برابر ضعف‌های حریف آماده می‌شود. آماده‌سازی معمولاً شامل یافتن نقاط ضعف رقیب و کشف موقعیت‌هایی است که طرف مقابل برای بازی کردن در آن‌ها احساس ناراحتی بیشتری می‌کند. هنگامی که او همه این‌ها را پیدا کرد، انتخاب گشایش او مطابق با آن انجام می‌شود.
۷. شناسایی و به‌کارگیری الگوها
یک شطرنج‌باز قوی معمولاً سعی می‌کند الگوهای موجود در موقعیت‌ها را شناسایی کند. این به او اجازه می‌دهد تا با تکیه بر تفکر شماتیک از یک گشایش به گشایش دیگر منتقل شود و در موقعیت‌های مختلف عملکرد بهتری داشته باشد. این امر برای یک بازیکن معمولی دشوار است، اما یکی از جنبه‌هایی است که یک استاد را تعریف می‌کند.
۸. ایجاد فضا برای اشتباه حریف
یک استاد شطرنج معمولاً تنش را در طول بازی حفظ می‌کند. او خیلی زود بازی را ساده نمی‌کند یا آن را به سمتی نمی‌برد که حرکات اجباری باشد و حریف بتواند با محاسبه آن‌ها را پیدا کند. این بیشتر به درک الگو که در بالا ذکر شد مرتبط است. یک بازیکن متوسط ممکن است خود را در موقعیت‌هایی بیابد که نداند چه کاری انجام دهد و موقعیت خود را بی‌جهت تضعیف کند.
۹. آمادگی جسمانی
امروزه شطرنج‌بازان قوی اهمیت زیادی به تمرینات بدنی نیز می‌دهند. علاوه بر تمرین “روتین” شطرنج، هر کدام روال ورزشی خاص خود را دارند، از دویدن گرفته تا رفتن به باشگاه یا استخر. آمادگی جسمانی نقش مهمی در حفظ تمرکز در طول بازی‌های طولانی دارد.
۱۰. مثبت‌اندیشی و روحیه مبارزه
در حالی که ترسیدن در موقعیت برای یک آماتور آسان است، یک استاد بزرگ با روحیه جنگندگی با مشکلات روبرو می‌شود و رویکرد مثبت خود را در هر موقعیتی حفظ می‌کند. وحشت می‌تواند شما را وادار به دیدن «اشباح» کند و در نتیجه در موقعیت‌های برابر تصمیمات بدی بگیرید.