دنیای شطرنج

• سرگذشت شطرنج
• شطرنج سرمایه فرهنگی
• شطرنج درطبقه متوسط
•  استعاره سیاسی در قرون وسطی
• هنر، علم، ورزش
• شطرنج به عنوان هنر
• شطرنج به عنوان علم
• شطرنج به عنوان ورزش
• منابع

سرگذشت شطرنج

شطرنج قدیمی ترین بازی بشر نیست. این افتخار به یک بازی رومیزی مصری مربوط می شود که قدمت آن به 3500 تا 4000 قبل از میلاد باز می گردد. اما طول عمر شطرنج قابل توجه است. در حالی که ادعاها مبنی بر آغاز واقعی شطرنج متفاوت است و منشأ آن در هاله ای از رمز و راز قرار دارد، اجماع وجود دارد که این بازی همانطور که می دانیم در شبه قاره هند تقریباً در سال 700 پس از میلاد آغاز شد، اگرچه ایران بازی اولیه را نیز شکل داد. مانند بسیاری از داستان های منشأ، می توان انگیزه های سیاسی پیدا کرد. به عنوان مثال، برخی ادعا می کنند که شطرنج از ازبکستان یا حتی در چین سرچشمه گرفته است.

شطرنج یک بازی جنگی در نظر گرفته می‌شود، یا حداقل بازی‌ای که جنگ را مدل‌سازی می‌کند یا سربازان را آماده می‌کند، اگرچه برخی از ریشه‌های افسانه‌ای (میانمار یا سریلانکا) به شیوه‌ای صلح‌طلبانه‌تر نشان می‌دهند که این بازی کمتر برای درگیری ایجاد شده است. هنگامی که این بازی به جهان اسلام که قمار و بازی را رد می کرد گسترش یافت، شطرنج مجاز شد زیرا برای جنگ آماده می شد. در اتحاد جماهیر شوروی، این بازی نه به عنوان یک انحراف بورژوایی، بلکه نوعی فرهنگ پرولتاریا تلقی می شد.

با گذشت سالها، قوانین شطرنج تکامل یافت. در قرون وسطی، شطرنج در اروپا طرفدارانی پیدا کرده بود. محبوبیت آن در نوشته های پاپ اینوسنتی سوم و خاخام بن ازرا در مورد شطرنج به معنی اخلاق است، هر دو در حدود سال 1200 پس از میلاد.9 دومین کتاب چاپ شده به زبان انگلیسی، بازی و بازی شطرنج (ترجمه شده از فرانسوی)، شطرنج را اخلاقیات می داند. . توجه قرون وسطایی به شطرنج از این جهت مشهود است که نام و حرکت مهره های شطرنج در این دوره به طور قابل ملاحظه ای تغییر کرده است. برجسته ترین تغییر، افزایش قدرت وزیر بود و آن را به قدرتمندترین مهره در شطرنج تبدیل کرد. این دگرگونی که ابتدا به این مهره برچسب وزیر می‌زند و سپس دامنه آن را افزایش می‌دهد، بین قرن‌های دوازدهم و پانزدهم رخ داد. برخی معتقدند که این تغییر نشان دهنده اقتدار زنان در اروپای قرون وسطی و رنسانس است. شاید این توضیحات به وسیله آرزوهای علمی شکل گرفته باشد، اما واضح است که شطرنج در اواخر قرون وسطی تغییرات اساسی یافته است و در نتیجه، بازی های قبل از معرفی وزیر قدرتمند به ندرت مورد مطالعه قرار می گیرد. اگرچه شطرنج به تکامل خود ادامه داده است، بازی‌ای که پس از معرفی ملکه قدرتمند انجام می‌شود، اساساً همان بازی امروزی است. اولین تورنمنت بین المللی در سال 1851 برگزار شد و تا سال 1886 جهان اولین قهرمان شطرنج ، ویلهلم اشتاینیتز را داشت.

بسته به تعریفی که فرد دارد، امروزه شطرنج بازان زیادی وجود دارد. بخش بزرگی از آمریکایی ها، اگرچه مطمئناً به اکثریت نزدیک نیستند، می توانند در سطحی شطرنج بازی کنند. به گفته سوزان پولگار، استاد بزرگ برجسته، چهل و پنج میلیون شطرنج باز در ایالات متحده وجود دارد. تخمین‌های دیگر کمی پایین‌تر هستند، اما بیشتر آنها حدود چهل میلیون نفر هستند. در نقاط مهم شطرنج مانند روسیه، اروپای شرقی، ایسلند، کوبا و آرژانتین، این نسبت به مراتب بیشتر است. پولگار حدس می زند که هفتصد میلیون بازیکن در سراسر جهان وجود دارد. شک و تردید نسبت به این رقم موجه است، اما شطرنج در واقع یک بازی جهانی است.

ما باید بین کسانی که از قوانین اساسی آگاه هستند و کسانی که به بازی تعهد دارند تمایز قائل شویم: کسانی که شطرنج بازی می کنند و کسانی که در دنیای شطرنج شرکت می کنند. در اینجا اعداد کاهش می یابد. اگرچه ما آمار ثابتی برای تعداد بازیکنان جدی نداریم، از سال 2010 فدراسیون شطرنج ایالات متحده (USCF) تقریباً هشتاد هزار عضو داشت. برخی از این اعضا فعال نیستند و بسیاری دیگر خارج از زیرمجموعه سازمان شطرنج بازی می کنند

شطرنج سرمایه فرهنگی

شطرنج مدرسه ای، جایی که برخی از سازمان های ایالتی و شهری مسابقات خود را برگزار می کنند). USCF ادعا می کند که تقریباً نود هزار بازیکن فعال در مسابقات وجود دارد. در پانزده سال گذشته، رشد قابل توجهی در تعداد شطرنج بازان جوان (مدرسه ای) وجود داشته است. شطرنج در حال حاضر به عنوان فعالیتی تلقی می شود که سرمایه فرهنگی را فراهم می کند. گفته می شود که انجام بازی باعث افزایش رشد شناختی کودک می شود. در عصری که بسیاری از والدین مایلند فرزندان خود را پرورش دهند، شطرنج به عنوان یک زمین تمرینی ارزشمند تلقی می‌شود، حتی اگر به عنوان یکی از آن مهارت‌های زندگی که تا بزرگسالی ادامه می‌یابد تلقی نشود. تعداد کودکانی که شطرنج بازی می کنند تا سی میلیون تخمین زده می شود. اما تعداد هر چه که باشد، قابل توجه است که بیشترین تعداد اعضای USCF دانش آموزان کلاس سوم و چهارم هستند. طبق یک منبع، 60 درصد از اعضای USCF چهارده سال یا کمتر هستند. در حالی که سیاست های سازمان توسط اعضای بزرگسال تعیین می شود (یک نفر باید شانزده سال داشته باشد تا در انتخابات فدراسیون رای دهد)، بسیاری از منابع سازمانی توسط اعضای مکتب کمک می شود. در نتیجه، تعجب آور نیست که نبردهایی بر سر استفاده از منابع برای شطرنج بزرگسالان با دید بالا یا شطرنج مکتبی محبوب تر انجام شده است. برخی از مسابقات شطرنج تحصیلی سودآور هستند و رشد شطرنج جوانان باعث اشتغال معلمان بزرگسال می شود.

در بسیاری از ابعاد جمعیتی، شطرنج به خوبی عمل می کند. بازدید از یک تورنمنت بزرگ تعداد قابل توجهی از آمریکایی های آفریقایی تبار، آسیای جنوبی، شرق آسیا، اسپانیایی تبارها و مهاجران اروپای شرقی را پیدا می کند. یک تورنمنت بزرگ حس و حال اوقات فراغت سازمان ملل را دارد. چنین تنوعی در اوقات فراغت یا فعالیت های داوطلبانه نادر است.

شطرنج درطبقه متوسط

سرگرمی طبقه متوسط ​​است، برخی از شرکت کنندگان مشاغل طبقه کارگری دارند یا از خانه های طبقه کارگر هستند. و بسیاری از کودکان در مسابقات بزرگسالان شرکت می کنند. یافتن یک کودک نه ساله در حال بازی کردن و شکست دادن یک مرد شصت و نه ساله معمول است، واقعیتی که اغلب اشاره شده است که منجر به بیمیلی بزرگسالان به بازی کودکان می شود، کودکانی که اغلب بهتر از آن چیزی که رتبه بندی آنها نشان می دهد. یک تورنمنت که من در آن شرکت کردم شرکت کنندگانی از پنج تا هشتاد و هفت داشت، محدوده ای که به ویژه قابل توجه نبود. تنها استثنای این تنوع جمعیتی جنسیت است. شطرنج مدت‌هاست – و هنوز هم – تحت سلطه مردان بوده است و مشارکت زنان با افزایش سن و توانایی‌های درجه‌بندی کاهش می‌یابد. در مدرسه ابتدایی، 40 درصد از بازیکنان دختر هستند، اما تنها یک زن در میان یکصد شطرنج باز برتر ایالات متحده وجود دارد. در بیشتر حوزه‌ها، حداقل 90 درصد شطرنج‌بازان مرد هستند. به دلیل ساختار بسیار جنسیتی شطرنج و برای جلوگیری از نحو نامناسب، از ضمیر مذکر استفاده می کنم. شاید خیلی زود، خوانندگان استفاده از ضمیر من را عجیب و غریب و نامناسب بدانند.

مورخ بزرگ هلندی بازی، یوهان هویزینگا، استدلال می‌کند که «تمدن در بازی و به عنوان بازی پدید می‌آید و آشکار می‌شود». ادعای او در مورد طیف وسیعی از استعاره های سیاسی شطرنج صدق می کند. شطرنج نه تنها پویایی جنسی و پرخاشگری، بلکه نظم اجتماعی را آشکار می کند. این یکی از دلایلی است که نویسندگان شطرنج را به عنوان پیش زمینه برای درک روابط انسانی انتخاب می کنند: ناباکوف، سروانتس، بورخس، تولستوی، ازرا پاوند، ادگار آلن پو، و وودی آلن. در اوایل سال 1862، ویلارد فیسک، ویراستار معروف شطرنج، با عنوان B.K. Rook، مهره‌ها و جامعه را به هم مرتبط کرد:

ما [رخ‌ها] به دلیل عادت به حرکت، عموماً به‌عنوان قائم‌ترین و سرراست‌ترین بخش در میان تمام ساکنان شطرنج در نظر گرفته می‌شویم. . . . ما مدتهاست که دوستان سریع شاه بوده ایم. . . . از فیل کمتر برای ارتباط استفاده میکنیم. هر یک از مسابقات شطرنج دارای دو نفر به این نام است، و در عین حال نفرت افراد متعلق به یک سهام آنقدر قوی است که هرگز نمی توان یکی از آنها را به خانه ای که توسط دیگری اشغال شده است وادار کرد. . . . نامنظم ترین اعضای ایالت ما بدون شک اسب ها هستند. . . . پیاده ها پرتعدادترین اعضای گروه ما هستند.

تخیلات لوئیس کارول در فیلم Through the Looking-Glass چیزی شبیه به آن را دارد. عمر خیام، شاعر ایرانی قرن دوازدهم، اعلام کرد: «ما در حقیقت جز مهره‌هایی روی این صفحه شطرنج زندگی هستیم». به پاپ اینوسنتی سوم (1161-1216)، که خود یک شطرنج باز بود، اخلاقی در شطرنج نسبت داده شد (که اکنون تصور می شود توسط جان ولز نوشته شده است) که ادعا می کند: «این جهان تقریباً مانند یک صفحه شطرنج است، یک نقطه که سفید است، دیگری سیاه است، به دلیل حالت مضاعف زندگی و مرگ، فیض و گناه. خانواده های صفحه شطرنج مانند انسان هستند. همه آنها از یک کیسه بیرون می آیند و در ایستگاه های مختلف قرار می گیرند. هری، معلم شناخته شده آشنای من، همین موضوع را بیان کرد: «چیزی که در مورد شطرنج دوست دارم این است که در ابتدای بازی، همه با هم برابرند. همه شهروند هستند و سپس از طریق بازی، می بینیم که چه کاری می توانند انجام دهند. شطرنج نشان دهنده ارزش های دموکراتیک ماست. استعاره ای از جامعه ارائه می دهد» (یادداشت های میدانی). مهره ها نشان دهنده مواضع سیاسی – چه دموکراتیک و چه سلطنتی – به روشی به راحتی توسط کودکان و بزرگسالان قابل تشخیص است.

در نتیجه، شطرنج توسط مردم و همچنین بازیکنان به صورت استعاری استفاده می شود. دور از صفحه شطرنج، ما به صورت استعاری از بن بست، انتخاب یک بازی، یا کنترل حریف صحبت می کنیم.

 استعاره سیاسی در قرون وسطی

استعاره های سیاسی در اروپای قرون وسطی و رنسانس حتی گسترده تر بود. جنی آدامز تأکید می کند که چگونه بازی سیاست را گسترش داد، که منعکس کننده سلسله مراتب اجتماعی قرون وسطایی است، که گاهی اوقات ابزاری برای اصلاح در نظر گرفته می شود. توماس میدلتون نمایشنامه نویس انگلیسی در درام خود A Game at Chess مذاکرات ازدواج ناموفق بین چارلز، پسر جیمز اول، و دونا ماریا، خواهر فیلیپ چهارم اسپانیایی را به هجو می آورد.

فرهنگ اجتماعی-سیاسی شطرنج در هیچ کجا به اندازه نام مهره ها مشهود نیست. شطرنج یک بازی جهانی است که در آن مهره ها در طول زمان و به زبان های مختلف معانی مختلفی داشته اند. نام مهره‌های شطرنج در انگلیسی و سایر زبان‌های اروپای غربی از نام‌های خاورمیانه‌ای آن‌ها تغییر کرد، زیرا جامعه قرون وسطایی بازی را به عنوان یک آینه تلقی می‌کرد. وزیر ملکه شد، اسب شوالیه و فیل اسقف شد. تمثیل های شطرنج تجدید نظر شد. در مقابل، حتی امروز روسی آینه عربی است. ملکه ای وجود ندارد، بلکه یک «فرز»، یک مشاور. در حالی که شطرنج روسی یک “شاه” دارد، کلمه ای که برای پادشاه استفاده می شود کورول است، نه تزار. شاید مشکل‌سازترین نمونه برچسب‌گذاری سیاسی اسقف باشد که از سلسله مراتب کاتولیک وام گرفته شده است. در روسیه و در سراسر آسیا، اسقف یک «فیل» است (برگرفته از سنت هند). در عبری و هلندی اسقف یک «دونده» است و در فرانسه اسقف فو یا «احمق» است. گزارشی از نامگذاری مهره های شطرنج چیزهای زیادی را در مورد جوامعی که در آنها استفاده می شود نشان می دهد. در لحظات گذار، مانند قرون وسطی، نام ها “در بازی” هستند. در زمان انقلاب آمریکا تلاشی برای تغییر نام پادشاه، ملکه و پیاده به عنوان فرماندار، ژنرال و پیشگام بود. پس از انقلاب خود، شوراها می خواستند از نام کمیسر استفاده کنند و سیاه را به قرمز تبدیل کنند که قطعات آن نماینده پرولتاریا بود. با این حال، چنین تغییراتی نمی تواند دانش جمعی را زیر و رو کند. این دعواها بر سر استعاره‌ها نشان می‌دهد که شطرنج چقدر با ساختار اجتماعی مکانش پیوند تنگاتنگی دارد و چگونه موقعیت آن بر تصویر آن تأثیر می‌گذارد.

هنر، علم، ورزش

در حالی که برخی از فعالیت‌ها به طور منظم در دسته‌های انسانی قرار می‌گیرند – مجسمه‌سازی هنر است، شیمی علم است، تنیس ورزش است – شطرنج را می‌توان به‌طور قابل قبولی به‌عنوان هر سه مورد در نظر گرفت، که هرکدام دارای قراردادهای خاص خود هستند، مانند هر دنیای اجتماعی تثبیت‌شده و به رسمیت شناخته‌شده‌ای. قراردادها – هنجارهای فعالیت مناسب – را باید در همه حوزه های نهادینه یافت. کنش شطرنج می تواند چشمگیر، سیستماتیک یا استراتژیک باشد. آناتولی کارپوف قهرمان پیشین جهان در اظهاراتی که اغلب نقل می شود مدعی شد که “شطرنج همه چیز است – هنر، علم و ورزش”. شاید شطرنج همه چیز نباشد، اما هر یک از این دسته ها به عنوان پایه اصلی بازی در نظر گرفته شده است.

شطرنج به عنوان هنر

لفاظ شطرنج به عنوان یک شکل هنری گسترده است. سبک ها و مکاتب شطرنج و حرکات و ترکیب های زیبا وجود دارد. امانوئل لاسکر قهرمان جهان اظهار داشت: “جادو در قوه خلاقی وجود دارد که شاعران و فیلسوفان بزرگ به طور آشکار دارند و به همان اندازه در شطرنج‌باز خلاق.” دیوید برونشتاین، استاد بزرگ اوکراینی می‌نویسد: «شطرنج یک هنر خوش شانس است. فقط در ذهن شاهدانش زندگی نمی کند. در بهترین بازی‌های استادان حفظ می‌شود و وقتی استادان صحنه را ترک می‌کنند از خاطره‌ها محو نمی‌شود.» بحث تقارن و زیبایی نه تنها در نوشته‌های استادان، بلکه در توصیفات آماتورها دیده می‌شود: «دیدن آن به نوعی سخت است، اما زیبایی در آن نهفته است. تقارن مهره ها و ایده تهدید، گاهی اوقات همه چیز با هم جمع می شود و در نقاطی حواسش پرت می شود، اما گاهی اوقات من واقعاً عقب می نشینم و می گویم “وای، به این بازی نگاه کن.” این مثل یک تعادل کامل است، کاملاً مهره هنری کامل . . به عنوان مثال، ایده مات در فاصله شش حرکت بسیار زیبا است.» به عبارت ساده‌تر، یک بازیکن دبیرستانی گفت: «من شطرنج را به دلیل اینکه در کنار هم قرار می‌گیرد و دقیق و هنرمندانه است، دوست دارم. و [دوستم] گفت به همین دلیل موسیقی را دوست دارد» (مصاحبه). من شنیده ام که بازیکنان شطرنج را به شیوه ای که ترکیبی از مهره ها در طول بازی ظاهر می شود به جاز بداهه تشبیه می کنند. لفاظی رقابت به عنوان هنر به سختی منحصر به شطرنج است. بلیندا ویتون در بررسی ورزش‌های سبک زندگی، مانند موج‌سواری، اسکیت‌برد یا موج‌سواری بادی، به فعالیت‌هایی اشاره می‌کند که با احساس خود در شرکت‌کنندگان مرتبط است. او توجه مشابهی به بیان هنری، تفاوت های ظریف سبک و اختراع خلاقانه دارد. شطرنج برای افرادی که در رده بالایی قرار دارند، یک جامعه سبک زندگی را نیز تشکیل می دهد، هرچند که خطر آسیب کمتری نسبت به ورزش های به اصطلاح افراطی دارد.

زیبایی زیادی در ظرافت یک راه حل کامل و اجتناب ناپذیر برای یک مشکل پیچیده یافت می شود. همانطور که ویلیام جیمز بیان کرد، حل مشکلات عمیقاً خوشحال کننده است و رضایت زیبایی شناختی را نشان می دهد. اگر زیبایی در یک محیط رقابتی وجود داشته باشد، نمی تواند یک دستاورد فردی باشد، بلکه باید رابطه ای باشد. استوارت ریچلز فیلسوف می گوید: «بازی های بزرگ شطرنج آثار هنری نفس گیر هستند. . . . با این حال، بازی عالی نمی تواند یک بازی زیبا را تضمین کند. برای یک چیز، کافی نیست که شما کامل بازی کنید. حریف شما نیز باید خوب بازی کند.” بازیکن دیگری می نویسد: «فقط یک ذهن باهوش لازم است تا یک درخشندگی را تداعی کند، اما دو ذهن لازم است. . . برای ایجاد موقعیتی که بتوان در آن آتش بازی را رها کرد.» چالش یک پاتزر زیبایی برای بازیکن ماهر ایجاد نمی کند.

استعاره خاصی که توسط شطرنج بازان برای توصیف لحظه ای از هنرمند y استفاده می شود، درخشندگی است: الماس تراش خورده روی یک صفحه مربعی شکل. درخشندگی ناشی از هیبتی است که از یک پاسخ ساده و بی نقص به یک مشکل دلهره آور و پیچیده تجربه می شود – یک پیروزی، اما نه فقط یک پیروزی. این مفهوم در دنیای شطرنج به قدری محوری است که بسیاری از مسابقات نخبگان جایزه “درخشش” را برای بازی یا موقعیتی با بیشترین جذابیت زیبایی شناسی اعطا می کنند. درخشش ها از ترکیبی جدید از قطعات حاصل می شود که موقعیتی را ایجاد می کند که همکاران آن را شگفت انگیز و حتی معنوی می دانند. هر مهره در حین حمله به مهره های حریف، از مهره های دیگر آن رنگ پشتیبانی کرده و از آنها دفاع می کند. همانطور که روبن فاین گفت: “ترکیب ها همیشه جذاب ترین جنبه شطرنج بوده اند. استادان به دنبال آنها هستند، مردم آنها را تشویق می کنند، منتقدان آنها را می ستایند. . . . آنها شعر بازی هستند. آنها برای شطرنج همان هستند که ملودی برای موسیقی است.

درخشش غالباً از قربانی کردن یا قرار دادن یک مهره در معرض خطر ناشی می شود. تنها بعداً آیات ناظر تشخیص دادند که این حیله به پیروزی منجر شد. “فداکاری بزرگتر، زیباتر است.” به دلیل تمایل او به قربانی کردن وزیرش است که شکست سیزده ساله بابی فیشر از دونالد برن قهرمان سابق مسابقات آزاد ایالات متحده در مسابقات یادبود روزنوالد در نیویورک «بازی قرن» نامیده می‌شود. این درخشش زمانی که اولین بار انجام شد تشخیص داده نشد، بلکه تنها پس از آنالیز و آشکار شدن بازی به موقع انجام شد.

زیبایی شطرنج چگونه تجربه می شود؟ چگونه بازیکنان در بازی شطرنج غرق می شوند؟ بخشی از زیبایی شطرنج کیفیت تجربه شده آن است. Mihaly Csikszentmihalyi از “جریان” صحبت می کند تا ظرفیت افراد را برای تمرکز روی یک فعالیت به قدری نزدیک به تصویر بکشد که آگاهی از زمان، محیط بیرونی و خودآگاهی را از دست بدهند. چنین تجربیاتی با محو شدن مرزهای بین خود و فعالیت تبدیل به اتوتلیک می شوند. این زمانی است که ما در کار، اوقات فراغت و زندگی شخصی خود بیشترین خلاقیت، بهره وری و رضایت را داریم. Csikszentmihalyi شطرنج را به عنوان یک نمونه کلیدی از یک فعالیت متمرکز انتخاب کرد. بازیکنان زمانی بهترین عملکرد را گزارش می‌کنند که تجربه جریان به حداکثر می‌رسد و آن‌ها در بازی «حفاری» می‌کنند. این تنها منطق مهره های روی صفحه نیست که به شطرنج به عنوان هنر تلقی می شود، بلکه احساسات تجربه شده است. حرکت مایع جایگزین انتخاب های بتن می شود.

شطرنج به عنوان علم

بازیکنان معمولاً شطرنج را به عنوان یک علم می بینند و بسیاری از بزرگترین شطرنج بازان (و همچنین آنهایی که استعداد کمتری دارند) در زمینه های فنی یا علمی شغل دارند. آدولف اندرسن، امانوئل لاسکر و ماکس یووه ریاضیدان بودند. میخائیل بوتوینیک یک مهندس بود و خوزه رائول کاپابلانکا نیز در رشته مهندسی تحصیل کرد. همانطور که یکی از بازیکنان توضیح داد، “آنها همه بچه های ریاضی هستند.” روبن فاین تخمین زد که حدود نیمی از بزرگترین بازیکنان دارای پیشینه ریاضی یا علمی بودند.

استعاره شطرنج به عنوان علم متکی بر تصویر عقل سلیم از علم به عنوان بدون ارزش، عینی و دقیق است. در شطرنج، برخی ادعا می کنند که همیشه بهترین حرکت در یک موقعیت مشخص وجود دارد. برای این بازیکنان، نگرانی در مورد “روانشناسی شطرنج” زمانی تلف می شود اگر بتوان حرکت مناسب را از طریق مشورت منطقی پیدا کرد. همانطور که یکی از خبرچین ها توضیح داد، بازیکنان بازی های خود را مرور می کنند زیرا “آنها به دنبال حقیقت هستند.” در هر نقطه فقط “یک حقیقت در موقعیت” وجود دارد (یادداشت های میدانی). برای بسیاری از بازیکنان و برخی از فیلسوفان “حقیقت در شطرنج” وجود دارد. برنامه‌های رایانه‌ای مانند Rybka یا Fritz از این جهت محبوب هستند که از این توهم آرامش‌بخش پشتیبانی می‌کنند، بدون توجه به اقدام حریف. از این منظر باید با صفحه بازی کرد، نه با حریف. بابی فیشر یکی از نمایندگان اصلی این دیدگاه بود و گفت: «من به روانشناسی اعتقادی ندارم. من به حرکات خوب اعتقاد دارم.» موقعیت او منطق قدرتمندی دارد. بلاغت علم اعلام می کند که استراتژی های بلند مدت و تاکتیک های کوتاه مدت را می توان از طریق مطالعه دقیق اصول شطرنج توسعه داد. شطرنج پراکسیس آرون نیمزوویچ شطرنج را به عنوان یک علم با تأکید بر اصول اساسی مانند «تمرکز» و «حفاظت بیش از حد» در نظر می‌گیرد. چنین ارائه سیستماتیک تئوری شطرنج بر منطق و عینیت تأکید دارد و ذهن را آموزش می دهد تا اصول کلی را در موقعیت های مبهم تعریف شده به کار گیرد. شطرنج یک بازی اطلاعات کامل است که در آن شانس یا اطلاعاتی که به طور نابرابر بین بازیکنان توزیع می شود نباید نقشی داشته باشد (مانند پوکر یا بریج) و این امر علم را تثبیت می کند. هر بازیکن این فرصت را دارد که چیزهای یکسانی را ببیند، حتی اگر پس زمینه یا آموزش اجازه این دیدن را ندهد.

تئوری شطرنج در طول زمان در مسابقات و شروع ها تکامل یافته است. البته، بسیاری از نظریه ها را نمی توان به راحتی از ترجیحات سبکی یا قراردادهای پذیرفته شده بازی که با فرهنگ های محلی شطرنج گره خورده است جدا کرد. نوآوری برای استادان بزرگ ضروری است تا پیشینیان خود را از سلطنت خلع کنند. پاسخ‌های تاکتیکی و استراتژیک که در مدل‌های قبلی کار می‌کردند به رویکردی تبدیل می‌شوند که ادعا می‌شود از نظر عینی برتر است. همانطور که بازی ها برد و باخت می شوند، رویکردهای جدید “درست” و “عینی” به بازی کشف می شوند و توصیه ها دوباره اصلاح می شوند. این مدل نشان می دهد که نظریه شطرنج به صورت استعاری به علمی با آزمون های تجربی تشبیه شده است. با این حال، همانطور که محققان مطالعات علمی نشان می دهند، یک مدل ساده از پیشرفت علمی قانع کننده نیست. علم از طریق تغییرات در شیوه هایی که به عنوان مشروع تعریف شده و در روابط اجتماعی تعبیه شده است، پیشرفت می کند. اساس عقلانی و عینی علم را نمی توان از بافت فرهنگی، سیاست و شهرت علمی جدا کرد و اغلب با افزایش و سقوط سبک های شطرنج مورد بحث قرار می گیرد.

ماکس یو و جان نون خاطرنشان می کنند که «نسل های بعدی متخصصان به توسعه بازی شطرنج کمک کرده اند، اما این سبک یک فرد برجسته بود که تفکر و سبک بازی زمان خود را شکل داد. شاید این امر بیش از حد بر نابغه تاکید می کند تا جامعه رقبا، اما آنها به درستی پویایی تغییر را نشان می دهند. این همان چیزی است که استاد بین المللی آنتونی سعیدی از آن به عنوان “نبرد ایده های شطرنج” یاد می کند.

سبک های بازی به طور پیوسته و انباشته توسعه نیافته اند، اما اغلب در تغییر پارادایم های انقلابی که به عنوان پاسخ های استراتژیک به پارادایم های مسلط عمل می کنند، پیشرفت می کنند. عینیت اصول نظری اغلب با عامل مخدوش کننده نبوغ خلاق و توانایی محاسباتی که در بهترین بازیکنان یافت می شود، محو می شود. علاوه بر این، نظریه شطرنج، مانند دانش علمی به طور کلی، تا حدی “تاریخ ویگ” است، نظریه ای در مورد پیشرفت مستمر که گذشته را در پرتو انتخاب هایی که مشخصه فعالیت در زمان حال است تفسیر می کند.

در دنیای شطرنج، مانند علم، دانش به صورت اجتماعی کسب می شود. پیشرفت بستگی به چالش ها در هیئت مدیره دارد. بازیکنان در شبکه های محلی و گسترده دانش شرکت می کنند، اما همیشه بر اساس شناخت جامعه. شطرنج نه تنها مجموعه ای از ایده ها، بلکه از ایده هایی است که از طریق روابط اجتماعی و شیوه های مشترک شناخته شده اند.

شطرنج به عنوان ورزش

بازی های شطرنج مانند دنیای ورزش رقابتی هستند. در حالی که تصاویر معتبرتر از شطرنج به عنوان هنر یا علم رایج هستند، جنبه های آزاردهنده ورزش نیز مشهود است. همانطور که دایره المعارف بزرگ اتحاد جماهیر شوروی نشان می دهد، شطرنج “یک ورزش است که به عنوان یک هنر ظاهر می شود.” شطرنج می تواند به طور نمادین “خونین” باشد، زیرا مهره ها زنده می شوند و می میرند. این واقعیت بازیکنان را به وجد می آورد، انگیزه پیشرفت را ایجاد می کند و سلسله مراتب وضعیت را شکل می دهد. بسیاری از بازیکنان عشق خود به شطرنج را به رقابت بی‌نظیر نسبت می‌دهند. آناتولی کارپوف قهرمان سابق جهان گفت: «شطرنج نوعی ورزش بی رحمانه است. در آن وزن پیروزی و شکست بر دوش یک مرد است. . . . وقتی خوب بازی می‌کنید و می‌بازید، وحشتناک است.” در واقع، مات از فارسی برای “شاه مرده” گرفته شده است. همانطور که یک بازیکن در سطح استاد رویکرد فوق رقابتی بازیکنان برتر در یک باشگاه محلی را توصیف می کند، “استادان در اوج بسیار رقابتی هستند، و [خود] بزرگی دارند کل نگرش آنها [این است] که من می خواهم تو را درهم بشکنم. و من به شدت بی ادب خواهم بود. و من هر کاری که لازم باشد انجام خواهم داد تا تو را درهم بشکنم.» بازیکن دیگری برای من توضیح داد: «شطرنج مانند مبارزه تن به تن است. خیلی زشت است ولی چگونه می توانم به تو صدمه بزنم؟» (یادداشت های میدانی). چنین استعاره هایی آنقدر رایج هستند که قابل توجه نیستند.

چرا شطرنج اینقدر رقابتی است؟ پاسخ عمدتاً در چارچوب نهادی است که بازی باشگاهی توسط آن سازماندهی می شود. در بریتانیا، شطرنج توسط شورای ورزش تامین می شد، شطرنج بین دانشگاهی در هاروارد زمانی تحت نظارت دپارتمان دو و میدانی بود، و در مدارس دولتی شیکاگو، شطرنج مدرسه ای توسط وزارت اداره ورزش اداره می شد. برخی از دبیرستان ها نامه های ورزشی برای بازیکنان شطرنج ارائه می دهند. برای جلب وفاداری هواداران به ورزش، کارآفرینان لیگ شطرنج ایالات متحده را در سال 2005 سازماندهی کردند و از وب سایت های پوکر بودجه دریافت کردند. شانزده تیم از بازیکنان قوی، از جمله استادان بزرگ، در مسابقات رقابتی اما بدون امتیاز با یکدیگر بازی می کنند. تیم ها شامل شوالیه های نیویورک و اسقف های آرچ سنت لوئیس هستند. البته، شطرنج اغلب یک سرگرمی ساده برای پدران و پسران یا دوستان در بعدازظهرهای تنبل است، صرفاً یک نسخه پیچیده تر از Candyland، یک بازی رومیزی برای کودکان پیش دبستانی. در حالی که بازی های گاه به گاه بخشی از خرده فرهنگ هستند، اما به طور قابل توجهی با بازی مسابقات متفاوت هستند، جایی که منطق شطرنج به عنوان ورزش مشهود است.

باشگاه ها و مسابقات محلی بر اساس قوانینی که توسط سازمان های ملی مانند USCF ایجاد شده است، سازماندهی می شوند. بازیکنان در تورنمنت‌ها می‌توانند امتیاز رتبه‌بندی که مهارت آن‌ها را در مقایسه با سایر بازیکنان اندازه‌گیری می‌کند، به دست آورند یا از دست بدهند. رتبه‌بندی‌ها از صفر (مبتدی‌ها با امتیاز فرضی 600 شروع می‌کنند اما می‌توانند امتیاز را از دست بدهند) تا بیش از 2800 برای یک استاد بزرگ برتر است. از سال 2004، میانگین امتیاز برای یک عضو USCF (شامل تعداد زیادی از بازیکنان مدرسه‌ای و گاه به گاه) 1068 بود. رتبه‌بندی‌ها احتمالاً عامل محرک اصلی بازی سازمان‌یافته هستند و به عنوان نوعی شناسایی عمل می‌کنند. رتبه بندی یک نفر را در یک سلسله مراتب رقابتی قرار می دهد و تعیین می کند که در کدام تورنمنت می توان شرکت کرد و در کدام بخش می تواند بازی کند. نتایج مسابقات بر اساس یک محاسبات پیچیده و متغیر ریاضی بر رتبه بندی ها تأثیر می گذارد. در نظر گرفته می شود که امتیازات به طور کلی دقیق، قابل اعتماد و شاخص های جهانی مهارت شطرنج یک بازیکن هستند، حتی اگر همانطور که در فصل 6 بحث کردم، ممکن است گمراه کننده باشند. اما در عمل، رتبه‌بندی به منزلت، اعتبار و احترام تبدیل می‌شود.

سیستم رتبه بندی شطرنج در میان جهان های اوقات فراغت در شکل دادن به هویت بازیکنان، سازماندهی رتبه بندی وضعیت، و تشویق یا منصرف کردن مشارکت متمایز است. مقایسه شطرنج با سایر ورزش های سازمان یافته به رمزگشایی تأثیرات سیستم های ارزیابی مختلف کمک می کند. به عنوان مثال، بازیکنان بیسبال بر اساس مجموعه‌ای از آمار (میانگین ضربه زدن، دوندگی‌های خانگی، ضربات وارد شده به داخل، درصد زمین‌بازی، پایه‌های به سرقت رفته) که شایستگی آنها را در مجموعه‌های مهارتی مختلف توصیف می‌کند، مورد قضاوت قرار می‌گیرند. این نوع آمار رقابت بین هم تیمی ها را کاهش می دهد، زیرا آنها بر تخصص تأکید دارند. شطرنج معیارهای جداگانه ای برای جنبه های مختلف بازی ایجاد نمی کند، اما به بازیکنان یک امتیاز واحد اختصاص داده می شود. این یک مثال قدرتمند از «تناسب» یا «تبدیل موجودیت‌های مختلف به یک معیار مشترک» است که بر سرمایه‌گذاری شخصی، مقایسه اجتماعی و رقابت وضعیت تأثیر می‌گذارد. اغلب، مانند اسکیت روی یخ، تعیین این اقدامات برای دستیابی به آنچه که اعضای جامعه آن را توزیع “عادلانه” می دانند، تغییر می کند.

شطرنج معروف است که یک فعالیت ذهن است، تنها با کوچکترین حرکت قطعات چوب سبک. با این حال، بازی های طولانی ممکن است شامل استرس بدنی باشد، و بازیکنان به دلیل نداشتن آمادگی جسمانی شناخته می شوند، حتی اگر قبل از مسابقات طولانی، برخی از رژیم های ورزشی استفاده کنند. همانطور که در فصل 1 بحث می کنم، شطرنج یک بازی بدن و همچنین ذهن است. برای بازی شطرنج نیاز به آگاهی از بدن است، و حتی اگر رقبا به ماهیچه نیاز نداشته باشند، استقامت ضروری است.

با این حال، ورزش معانی متعددی دارد و شطرنج گاهی اوقات می تواند با استعاره ورزش همخوانی داشته باشد. الگوهای بازی جذابیت زیبایی شناختی را نشان می دهد که شطرنج را به دنیای هنر پیوند می دهد. اگر نه یک هنر مادی است و نه یک هنر پرفورمنس، زیبایی یک بازی خوب شناخته می شود.

به همین ترتیب، ما شطرنج را به علم پیوند می دهیم. در طول قرن‌ها، شطرنج مجموعه‌ای از دانش سیستماتیک را با عنوان «نظریه شطرنج» توسعه داده است. همانطور که در پارادایم های علمی توماس کوهن، دوره های انقلاب، دوره های ادغام فعال و دوره های بازی عادی وجود دارد. در نهایت، شطرنج شامل رقابت وحشیانه است. در نهایت شطرنج به پذیرفتن یک فرهنگ و یک نظام وضعیتی مبتنی بر نتایج نامشخص در قالب پیروزی و شکست بستگی دارد. در حالی که ممکن است ما از شطرنج به عنوان دنیایی برای اوقات فراغت صحبت کنیم، با نادیده گرفتن آن دسته از افراد حرفه ای که از این فعالیت امرار معاش می کنند، باعث ایجاد همبستگی و تمایل به نشان دادن تعهد به جامعه محلی می شود.

منابع

اطلاعیه حق چاپ: گزیده ای از بازیبازان و پیاده ها: چگونه شطرنج جامعه و فرهنگ می سازد اثر گری آلن فاین، منتشر شده توسط انتشارات دانشگاه شیکاگو. ©2015 توسط انتشارات دانشگاه شیکاگو. تمامی حقوق محفوظ است. این متن ممکن است مطابق با مفاد استفاده منصفانه قانون کپی رایت ایالات متحده مورد استفاده قرار گیرد و به اشتراک گذاشته شود، و ممکن است بایگانی شود و در فرم الکترونیکی مجددا توزیع شود، مشروط بر اینکه کل این اعلان، از جمله اطلاعات حق نسخه برداری، حمل شود و به شرطی که دانشگاه شیکاگو مطبوعات اطلاع رسانی می شود و هیچ هزینه ای برای دسترسی دریافت نمی شود. آرشیو، توزیع مجدد، یا انتشار مجدد این متن با شرایط دیگر، در هر رسانه ای، مستلزم موافقت انتشارات دانشگاه شیکاگو است. (پاورقی ها و سایر مراجع موجود در کتاب ممکن است از این نسخه آنلاین متن حذف شده باشند.)