- چرا پیشرفت در شطرنج پوزیسیونی دشوار است؟
- ابهام در کتابهای شطرنج پوزیسیونی
- عدم اختصاص زمان کافی به شطرنج پوزیسیونی
- وابستگی تحلیل پوزیسیونی به شهود
- اتکای صرف به تحلیل کامپیوتری
بسیاری از شطرنجبازان با دو نوع اصلی بازی آشنا هستند: شطرنج پوزیسیونی و شطرنج تاکتیکی. موقعیتهای تاکتیکی، وضعیتهایی هستند که تاکتیکها بر تصمیمگیری غلبه دارند. اما اگر هیچ تاکتیکی در صفحه وجود نداشته باشد چه؟ چگونه میتوانید بازی خود را پیش ببرید؟ اینجاست که بسیاری از بازیکنان دچار مشکل میشوند و نمیدانند چه کاری انجام دهند. پاسخ در درک عمیق شطرنج پوزیسیونی نهفته است. در این مقاله به بررسی “چیستی” و “چگونگی” این جنبه مهم شطرنج میپردازیم.
بیایید نگاهی بیاندازیم به این که چرا بسیاری از شطرنجبازان در درک شطرنج پوزیسیونی چالش دارند.
1. چرا پیشرفت در شطرنج پوزیسیونی دشوار است؟
اکثر شطرنجبازان به خوبی میدانند که برای بهتر شدن در شطرنج تاکتیکی، باید به طور مداوم مسائل تاکتیکی را حل کنند. هر چه مسائل تاکتیکی دشوارتر را حل کنید، توانایی تاکتیکی شما افزایش مییابد. این بدان معناست که اگر یک بازیکن بتواند مات در 3 حرکت را پیدا کند و دیگری بتواند مات در 7 حرکت را کشف کند، توانایی تاکتیکی بازیکن دوم به مراتب برتر است. اما آیا این به معنای پیروزی بازیکن دوم در تمام بازیهاست؟ این موضوع به نوع موقعیت بستگی دارد.
در شطرنج پوزیسیونی، توانایی محاسبه محض به اندازه درک ارزش واقعی هر یک از مهرهها اهمیت ندارد، در حالی که عوامل دیگری مانند ستونهای باز، خانههای قوی/ضعیف، فعالیت مهرهها و غیره نیز در نظر گرفته میشوند.
چگونه در شطرنج پوزیسیونی پیشرفت میکنید؟ شما نمیتوانید به سادگی تمرینات تاکتیکی سخت و سختتر را حل کنید. راه صحیح برای بهبود، تجزیه و تحلیل دقیق بازیهای استادان بزرگ با حاشیهنویسی، به صورت فردی یا با یک مربی مجرب است.

2. ابهام در کتابهای شطرنج پوزیسیونی
بازیهای پوزیسیونی شطرنج را برای مطالعه از کجا پیدا میکنید؟ پاسخ ساده در کتابها موجود است. با این حال، بازیهای شطرنج در برخی از کتابها میتوانند بسیار گیجکننده باشند، زیرا نویسندگان خطوط و تغییرات بسیار زیادی را ارائه میکنند بدون اینکه به وضوح توضیح دهند که چرا این یا آن حرکت انجام شده است. آنها مهمترین بخش درک را نادیده میگیرند – “چرا”.
کتابها اغلب دنبالههای طولانی از حرکات را بدون حاشیهنویسی کافی ارائه میدهند و تنها بر برخی پوزیسیونهای به گفته نویسنده مهم تاکید میکنند. برای یادگیری شطرنج پوزیسیونی باید بازیها را با حاشیهنویسی دقیق مطالعه کنید، در غیر این صورت بسیاری از عوامل مهم پوزیسیون را از دست خواهید داد.
3. عدم اختصاص زمان کافی به شطرنج پوزیسیونی
دلیل دیگری که باعث میشود بسیاری از شطرنجبازان در شطرنج پوزیسیونی قوی نیستند، این است که زمان کافی برای آن صرف نمیکنند. این بازیکنان فکر میکنند که اگر بازیها را مطالعه کنند، میتوانند موقعیت مطلوبی در میانهبازی به دست آورند. اگر آنها تاکتیکها را مطالعه کنند، میتوانند تا پایان بازی را برای پیروزی محاسبه کنند. اگر آخر بازیها را مطالعه کنند، میتوانند در پایان بازیهای شاه و پیاده از حریفان خود پیشی بگیرند.
درک پوزیسیونی چه مزیتی دارد؟ برای بسیاری از بازیکنان نامشخص است و آنها ترجیح میدهند وقت ارزشمند خود را صرف چیزی که به وضوح نمیفهمند نکنند. این منطقی به نظر میرسد، مگر اینکه بدانیم بدون درک مناسب پوزیسیونی، نمیتوان در شطرنج پیشرفت جدی کرد و حتی به ریتینگهای 1800 تا 2000 رسید.

4. وابستگی تحلیل پوزیسیونی به شهود
برای درک آنچه در یک بازی از نقطه نظر پوزیسیونی در حال رخ دادن است، اغلب باید به شهود تکیه کنید. هیچ راهی برای بهبود شهود شطرنج خود بدون مطالعه عمیق بازیها و تجربه عملی وجود ندارد.
5. اتکای صرف به تحلیل کامپیوتری
تجزیه و تحلیل کامپیوتری، اگر به درستی و توسط بازیکنان باتجربه انجام شود، میتواند بسیار مفید باشد. بدون شک، موتورها میتوانند تقریباً بلافاصله مات در 20 حرکت را پیدا کنند، اما آیا میتوانند همین کار را به شما بیاموزند؟ پاسخ منفی است.
کامپیوترها درک پوزیسیونی ندارند و برای انجام حرکات خود کاملاً بر توانایی محاسبه تکیه دارند. اگر بتوانید 20-30 حرکت رو به جلو را محاسبه کنید، به احتمال زیاد به درک پوزیسیونی نیز نیاز ندارید. اما برای بیشتر بازیکنان دیگر، این درک پوزیسیونی است که میتواند در ارزیابی موقعیتها بدون نیاز به محاسبه تا پایان بازی کمک کند.
این مانند نگاه کردن به آسمان، دیدن ابرها و برداشتن چتر است زیرا ممکن است باران ببارد. برای رسیدن به نتیجه یکسان نیازی به اندازهگیری دما، فشار هوا، رطوبت و سرعت باد در 70 نقطه مختلف نیست. موتور شطرنج این کار را انجام خواهد داد، اما درک شما از بازی را افزایش نمیدهد.