هیئت فیده به سرپرستی آندره فوگتلین و آناستازیا سوروکینا در مجمع جهانی پناهندگان سازمان ملل در ژنو شرکت کرد و بر نقش شطرنج در حمایت از پناهندگان و ارتقای برابری جنسیتی تأکید نمود. این رویداد فرصتی بینظیر برای تلفیق شطرنج و زندگی در خدمت اهداف انسانی جهانی بود.
شطرنج و زندگی بار دیگر مرزهای رقابت ورزشی را درنوردید و وارد عرصهای انسانیتر شد. هیئت نمایندگی فدراسیون بینالمللی شطرنج (FIDE) به سرپرستی دو چهره برجسته این فدراسیون در مجمع جهانی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR Global Refugee Forum) حضور یافت تا پیوند ناگسستنی شطرنج و زندگی را در حمایت از جامعه پناهندگان جهان به نمایش بگذارد.
از ۲۵ تا ۲۷ آذر ۱۴۰۴ (۱۵ تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۵)، هیئتی متشکل از آندره فوگتلین (André Voegtlin)، رئیس کمیسیون اجتماعی فیده، و آناستازیا سوروکینا (Anastasia Sorokina)، رئیس کمیسیون شطرنج زنان فیده، در مجمع جهانی پناهندگان در ژنو سوئیس شرکت کردند. این مجمع که هر چهار سال یکبار برگزار میشود، بزرگترین گردهمایی بینالمللی در مورد مسائل پناهندگان است.
آناستازیا سوروکینا و آندره فوگتلین، نمایندگان فیده در این مجمع بینالمللی – تصویری از پیوند شطرنج و زندگی
اهداف کلیدی مجمع جهانی پناهندگان
این مجمع با هدف تقویت اجرای عملی پیمان جهانی پناهندگان (GCR) ایجاد شده است که در سال ۲۰۱۸ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. اهداف چهارگانه این پیمان عبارتند از:
- کاهش فشار بر کشورهای میزبان پناهندگان
- افزایش خوداتکایی پناهندگان
- گسترش دسترسی به راهحلهای کشور سوم (مانند اسکان مجدد)
- حمایت از شرایط در کشورهای مبدأ برای بازگشت امن، باکرامت و داوطلبانه
مشارکت فیده در رویدادهای جانبی
هیئت فیده در چندین رویداد جانبی شرکت کرد که یکی از مهمترین آنها رویداد «برابری جنسیتی و پایان خشونت علیه زنان و دختران پناهنده» بود. این رویداد چندذینفعی با سخنرانی کلیدی خالد پوپال از سازمان گرل پاور برگزار شد.
نماد همکاری بینالمللی فیده و UNHCR در راستای ترویج شطرنج و زندگی
مهمترین جنبههای این رویداد:
- تمرکز بر مسائل حیاتی برابری جنسیتی و حمایت از زنان و دختران پناهنده در برابر خشونتهای جنسیتی
- برجستهسازی آسیبپذیریها و نقاط قوت منحصربهفرد این گروه جمعیتی
- پیشبرد و جمعآوری حمایت برای تعهد خاص «برابری جنسیتی و حفاظت در برابر خشونت جنسیتی» تحت ابتکار «Avec Elle»
همکاری با ائتلاف ورزش برای پناهندگان
هیئت فیده همچنین جلسات سازندهای با ائتلاف ورزش برای پناهندگان (Sport for Refugees Coalition) برگزار کرد. این تبادلات بر فرصتهای همکاری، بهترین روشها و نقش ورزش بهعنوان ابزاری برای شمول، حمایت و توانمندسازی جوامع پناهنده متمرکز بود.
حضور گسترده نمایندگان فدراسیونهای ورزشی بینالمللی در حمایت از پناهندگان – جلوهای از شطرنج و زندگی
فدراسیونها و نهادهای ورزشی شرکتکننده در این ائتلاف:
- بنیاد فیفا (FIFA Foundation)
- یوفا (UEFA)
- فدراسیون جهانی دوومیدانی (World Athletics)
- فدراسیون بینالمللی بسکتبال (FIBA)
- فدراسیون بینالمللی جودو (IJF)
- فدراسیون بینالمللی شطرنج (FIDE)
- المپیک ویژه (Special Olympics)
- لیو گلف (LIV Golf)
- کمیته المپیک و پارالمپیک نروژ (NIF)
حمایت چهرههای ورزشی پناهنده
این مجمع میزبان چهرههای برجسته حامی پناهندگان و ورزشکاران نیز بود، از جمله:
- زکیا خوددادی (Zakia Khudadadi): دارنده مدال پارالمپیک و حامی برجسته UNHCR
- معصومه علیزاده (Masomah Ali Zada): رئیس هیئت ورزشکاران پناهنده در بازیهای المپیک پاریس ۲۰۲۴ و حامی برجسته UNHCR
برنامههای آینده و المپیاد شطرنج جهان ۲۰۲۶
آندره فوگتلین و آناستازیا سوروکینا از برنامههای گسترده همکاری مورد بحث با همکاران UNHCR در آستانه المپیاد شطرنج جهان ۲۰۲۶ در ازبکستان استقبال کردند. این همکاریها نشاندهنده تعهد عمیق فیده به تلفیق شطرنج و زندگی در خدمت اهداف انسانی است.
آناستازیا سوروکینا، رئیس کمیسیون شطرنج زنان فیده، نمادی از نقش زنان در پیشبرد اهداف شطرنج و زندگی
نگاهی به آینده: شطرنج در خدمت جامعه جهانی
حضور فیده در این مجمع بینالمللی نهتنها نشاندهنده نقش رو به رشد شطرنج در عرصههای اجتماعی است، بلکه تأکیدی مجدد بر مسئولیتپذیری این ورزش در قبال جامعه جهانی محسوب میشود. شطرنج و زندگی دو مفهوم به هم پیوستهای هستند که فیده مصمم است با برنامهریزیهای استراتژیک، آن را در سطح جهانی گسترش دهد.
سوال به جامعه شطرنج ایران: به نظر شما شطرنج چگونه میتواند در حمایت از پناهندگان و تقویت برابری جنسیتی در ایران و منطقه مؤثر باشد؟ آیا باشگاههای شطرنج ایران میتوانند در این زمینه پیشگام شوند؟ دیدگاههای خود را با ما در میان بگذارید.