- ارتباط خواب با عملکرد مغز در شطرنج
- برتری شطرنج‌بازان چینی: دلایل و تحلیل
- علاقه به شطرنج: فراتر از یک حرفه
مغز انسان، این اندام شگفت‌انگیز و پیچیده، هنوز هم پس از سال‌ها مطالعه، بسیاری از جنبه‌های عملکرد و چرایی کارکرد آن برای محققان مبهم باقی مانده است. دانشمندان دهه‌هاست که بر روی مطالعات خواب و رویا تحقیق می‌کنند، اما همچنان با قطعیت نمی‌توانیم بگوییم خواب چگونه کار می‌کند یا دقیقاً چرا رویا می‌بینیم.
ما می‌دانیم که چرخه خواب معمولاً دارای مراحل مختلفی است و رویاها اغلب در طول مرحله خواب همراه با حرکات سریع چشم (REM) در یاد افراد می‌مانند. همچنین در جامعه علمی تقریباً همگی قبول دارند که همه ما رویا می‌بینیم، اگرچه میزان به یاد ماندن رویاها در افراد مختلف، متفاوت است. به این سوال که آیا رویاها عملکردی فیزیولوژیک، زیستی یا روانی دارند، هنوز پاسخی قطعی داده نشده است؛ با این حال، این موضوع مانع از تحقیق و فرضیه‌سازی دانشمندان نشده است. چندین نظریه در مورد چرایی رویا دیدن وجود دارد.
ارتباط خواب با عملکرد مغز در شطرنج
یکی از فرضیه‌ها این است که رویاها و خواب به مغز کمک می‌کنند تا اطلاعات جمع‌آوری‌شده در طول ساعات بیداری را دسته‌بندی کند. مغز شما روزانه با صدها هزار، اگر نگوییم میلیون‌ها، ورودی مواجه می‌شود. برخی جزئیات حسی کوچک هستند، مانند رنگ ماشینی که از کنار شما می‌گذرد، در حالی که برخی دیگر پیچیده‌ترند، مثل ارائه مهمی که برای کارتان آماده می‌کنید. در طول خواب، مغز تلاش می‌کند این اطلاعات را غربال کند تا تصمیم بگیرد چه چیزی را ذخیره و چه چیزی را فراموش کند. برخی محققان معتقدند رویاها نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا می‌کنند. این فرآیند به ویژه برای شطرنج‌بازان که دائماً در حال پردازش اطلاعات پیچیده و محاسبه حرکات هستند، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا خواب کافی و باکیفیت می‌تواند به تثبیت الگوهای فکری و استراتژی‌های شطرنج در ذهن کمک کند.
نظریه دیگری بیان می‌کند که رویاها معمولاً بازتاب‌دهنده احساسات و تجربیات ما هستند. در طول روز، مغز ما سخت کار می‌کند تا ارتباطات جدیدی بسازد و عملکردهای خاصی را انجام دهد. وقتی با یک مسئله پیچیده شطرنجی مواجه می‌شوید، مغز شما روی همان یک موضوع تمرکز می‌کند. مغز تنها برای عملکردهای شناختی به کار گرفته نمی‌شود؛ برای مثال، اگر در حال ساخت یک وسیله هستید، مغز شما بر روی ایجاد ارتباطات مناسب تمرکز می‌کند تا به دستان شما اجازه دهد با ابزارها کار کرده و برشی دقیق انجام شود. همین موضوع برای وظایف ساده‌تر، مانند کوبیدن یک میخ با چکش نیز صدق می‌کند. آیا تا به حال شده تمرکز خود را از دست بدهید و به انگشت خود ضربه بزنید، زیرا ذهن شما جای دیگری بوده است؟ در شطرنج نیز، تمرکز و پردازش احساسات ناشی از بازی‌های قبلی در طول خواب می‌تواند به بهبود عملکرد و تصمیم‌گیری در آینده کمک کند.
برتری شطرنج‌بازان چینی: دلایل و تحلیل
آیا سیستم شطرنج چین تغییر کرده است؟ شطرنج مردان چینی در سال‌های اخیر بسیار قدرتمندتر شده است، با پیشتازی دینگ لیرن که به اوج بزرگان جهان صعود کرده است.
بله، نفوذ و حضور استادبزرگان مرد چینی در مسابقات بین‌المللی که بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ کمرنگ شده بود، اکنون دوباره قوت گرفته است. امروزه، استادبزرگان مرد چینی بیشتر روی مسابقات خود تمرکز می‌کنند و این موضوع باعث می‌شود تا پیشرفت بازیکنان زن کمی دشوارتر شود، اما همانطور که اشاره شد، عملکرد آقایان اکنون بسیار بهتر است. به نظر من این یک نکته مثبت است، زیرا چین را به عنوان یک تیم کامل در صحنه جهانی مطرح می‌کند. زمانی که آنها برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ در المپیاد شطرنج به پیروزی رسیدند، همه بسیار خوشحال بودند؛ زیرا این موفقیت نشان داد که تیم چین رقابتی‌تر و دست‌نیافتنی‌تر شده است.
اما دلیل دیگری برای بهبود شطرنج چین، در دسترس بودن اطلاعات و تکنولوژی است.
آنچه در این روزها اهمیت زیادی دارد، این است که چگونه با هوش مصنوعی کار می‌کنید و از آن به عنوان ابزاری برای بهبود قدرت بازی خود بهره می‌برید. این عامل یکی از دلایل ظهور بازیکنان قدرتمند در کشورهایی است که سابقه کمتری در شطرنج حرفه‌ای داشته‌اند.
هرچه در شطرنج عمیق‌تر می‌شوید، متوجه می‌شوید چیزهای بیشتری وجود دارند که نمی‌دانید. این حس کنجکاوی و تمایل به یادگیری مداوم، یکی از ویژگی‌های بارز شطرنج‌بازان چینی است.
واضح است که بسیاری از بازیکنان دیگر، جاه‌طلبی‌های خارج از حیطه شطرنج دارند، در حالی که به عنوان مثال، دینگ لیرن کاملاً روی شطرنج و بازی‌هایش متمرکز است. این تمرکز بی‌وقفه و تعهد کامل، عامل مهمی در موفقیت‌های فردی و تیمی شطرنج‌بازان چینی به شمار می‌رود.
علاقه به شطرنج: فراتر از یک حرفه
می‌توانید برای من شرح دهید که چرا شطرنج را این‌گونه متفاوت می‌بینید؟
شطرنج برای من عمدتاً شور و علاقه است و هرگز برایم یک حرفه نبوده است. من شطرنج را دوست دارم؛ من دوست دارم چیزهای جدید را امتحان و کشف کنم. هرچه در شطرنج عمیق‌تر می‌شوید، متوجه می‌شوید چیزهای زیادی وجود دارد که شما نمی‌دانید. من واقعاً از بازی کردن لذت می‌برم، اما به دلیل اینکه شطرنج برای من عشق و علاقه است، بعضی اوقات در تورنمنت‌ها کاربردی‌ترین تصمیم‌ها را نمی‌گیرم. در گذشته اتفاقاتی برایم پیش آمد که در دور آخر مسابقات فقط به یک تساوی نیاز داشتم تا مقام اول را کسب کنم، اما در همان مسابقات نیز اگر کوچک‌ترین فرصتی وجود داشت، من باز هم برای پیروزی می‌جنگیدم. بنابراین من تجربیات زیادی داشته‌ام جایی که تلاش بی‌وقفه کرده‌ام و نتیجه کار بدتر شده و مجبور شده‌ام که برای برنده شدن در آن تورنمنت ۴ یا ۵ ساعت مبارزه کنم. این تعهد به مبارزه حتی در سخت‌ترین شرایط، نشان‌دهنده عمق علاقه و اشتیاق واقعی به شطرنج است.
مترجم: امیرحسین سلیمانی